موضوع: انواع تفکر

در این تحقیق درباره انواع سبک تفکر سازمانی و ابعاد آن صحبت می کنیم.

 نوآوری سازمانی شامل بعد فرهنگی، بعد ساختاری و بعد نیروی انسانی است. سبک های تفکر شامل ترکیبی، آرمان‌گرا، تحلیل­­گرا و واقع­گراست.

عمل‌گرایی بیشترین رابطه مثبت و سبک تفکر تحلیل­ گرایی بیشترین رابطه منفی را با نوآوری سازمانی دارد. سبک تفکر عمل­گرایی بیشترین همبستگی را با بعد فرهنگی نوآوری سازمانی دارد. تفکر عمل­گرایی بیشترین قدرت پیش بینی بعد نیروی انسانی و نوآوری سازمانی را دارد.

علاوه بر این، سبک واقع­گرایی بیشترین رابطه مثبت و سبک تفکر ترکیبی بیشترین رابطه معنادار را با بعد ساختاری نوآوری سازمانی دارد. سبک های تفکر ترکیبی و واقع­ گرایی بیشترین قدرت پیش بینی در بعد فرهنگی نوآوری سازمانی را دارند. سبک تفکر واقع­گرایی دارای بیشترین قدرت پیش بینی بعد ساختاری نوآوری سازمانی است.

تحلیل­گرایی نیز با با نیروی انسانی بیشترین رابطه منفی را دارد.

در سبک های تفکر ترکیبی، عمل­گرایی و آرمان‌گرایی تفاوت معنادار است. به این صورت که مدیران زن بیش از همکاران مرد خود سبک تفکر ترکیبی و عمل گرایی را ترجیح می دهند. میزان نوآوری سازمانی مدیران مرد در مقایسه با مدیران زن بیشتر است. در مجموع سبک تفکر با نوآوری سازمانی رابطه معناداری دارد.

 سبک تفکر عمل­ گرایی: در مجموع بیشترین همبستگی و قدرت پیش‌بینی را با نوآوری و ابعاد آن دارد. عمل­گرا ها بیش از دیگران انعطاف‌پذیر هستند و از خود خلاقیت نشان می­دهند. آنها بیش از دیگران ابهام را تحمل می‌کنند و کمتر از دیگران قابل پیش بینی هستند و در برنامه‌ریزی برای روزهایی که پیش‌بینی نشده‌اند مهارت دارند.

سبک تفکر تحلیل ­گرایی: بیشترین همبستگی منفی را با نوآوری و ابعاد آن دارد. تحلیل­گراها به دلیل تمایل زیاد به نظریه­ها و برنامه­ریزی­های دقیق و منظم  به دنبال کارهای از قبل طراحی­شده و قابل پیش­بینی هستند و توجه کمتری به نوآوری دارند.

سبک تفکر واقع­ گرایی: بعد از سبک عمل­گرایی بیشترین رابطه مثبت و قدرت پیش­بینی را با نوآوری و ابعاد آن نشان­داده­است و بیشترین همبستگی مثبت را با بعد ساختاری نوآوری سازمانی داشته­است. آنها ترجیح می‌دهند به مسائلی بپردازند که ساختاری نباشد اما بر اساس مبانی نظری مطرح شده­است. به دنبال چیزهای واقعی و ملموس هستند و تحمل کمی برای ابهام و دوپهلویی دارند. معتقدند که برای دستیابی به هر چیز باید ابتدا اهداف را مشخص کرد و سپس برنامه کاری خود را برای رسیدن به آن اهداف آماده­کرد. شاید بتوان این ویژگی‌ها را در تضاد با نوآوری دانست، زیرا نوآوری نیاز به پذیرش و آمادگی رویارویی و شرایط پیش­بینی نشده را دارد.

ظاهراً در ساختار نظام آموزش و پرورش ما در سبک تفکر واقعی ­گرایی می­تواند نوآوری داشته باشد.

میزان رابطه و قدرت پیش­بینی نوآوری سازمان و ابعاد آن با سبک تفکر ترکیبی و آرمان­ گرایی کمتر از حد انتظار است. مبانی نظری این تحقیق نشان می‌دهد که این دو سبک می‌توانند نوآوری ایجاد کنند.

سبک تفکر ترکیبی: افرادی که سبک تفکر ترکیبی دارند ایده‌های متضادی در ذهن دارند و می‌توانند از ترکیب آنها با هم ایده جدیدی به وجود آورند و راه‌حل‌های بدیع ارائه دهند.

سبک تفکر آرمان ­گرایی: آرمان­گراها دیدگاه کل­نگری دارند. و همچون ترکیبی ها گستره وسیعی از دیدگاه‌های متفاوت را می‌پذیرند و افق‌های جدیدی را پیش روی خود باز می­ کنند تا خلاق و نوآور باشند. تحقیقات نشان­داده است که نوآوری با تفکر کل­گرایی رابطه معناداری دارد .

 باوجودیکه آموزش و پرورش نیازمند افرادی با سبک تفکر ترکیبی و آرمان‌گرا است تا فرصت های مناسبی در رابطه با نوآوری به وجود بیاورد اما مشاهده می­کنیم که در مدارس ما زمینه و شرایط برای نوآوری مدیران واقع­گرا، بیش از مدیران ترکیبی و آرمان‌گرا فراهم است.

 در پایان باید بیان کنیم که هیچ یک از سبک­های تفکر بر دیگری برتری ندارد. در هر شرایطی یکی از آنها بهترین نتیجه را به دست می­آورد. بنابراین افراد فقط با استفاده از یکی از این سبک­ها نمی­توانند همواره موفق باشند.دیگر اینکه نوآوری ، نتیجه مشترک عوامل متعددی از جمله سبک تفکر، مساعد بودن وضعیت و شرایط است.

استرنبرگ میگوید : "موفقیت وقتی حاصل می شود که سبک تفکر فرد با شرایط و موقعیت هماهنگ باشد"

منبع

هاشمی، احمد و دیگران "بررسی ارتباط بین انواع سبک­های تفکر با خلاقیت و نوآوری مدیران مدارس شهرستان لامرد" نشریه پژوهش در برنامه­ریزی درسی ، سال هشتم، دوره دوم، شماره 30، سال 1390