مایندفولنس (mindfulness) علمی کهن است که ریشه در تعالیم بودا دارد و توسط جان کابات زین در اوایل دهه ی 90 به حوزه ی درمان و مداخله وارد شده است.
کلمه ی mindfulness در زبان فارسی به توجه آگاهی ،ذهن آگاهی و بهوشیاری برگردانده شده است.
بهوشیاری مهارتی عملی است که از طریق توجه کردن به آنچه در لحظه ی حال در بدن ، افکار و هیجانات تجربه می کنیم باعث احساس خوشبختی و رضایت مندی عمیقی در ما می شود.
افراد در این نوع از درمان و آگاهی با "برگشتن به حواس "و "بودن " در لحظه با خودشان ، دیگران و اطرافیان همراه با "گشودگی" و "پذیرش بدون قضاوت" به کمک تمرین های مراقبه ای ، فرصت های بی شماری را برای شناخت عمیق تر "ذهن خویش" ، "مکاشفه" و "پرورش منابع عمیق درونی خود" ، "یادگیری" ، "رشد" و "شفایشان" به دست می آورند. همچنین این امکان برایشان فراهم می شود تا درکشان از اینکه چه کسی هستند و چگونه می شود خردمندتر ، سالم تر ، پرمعناتر و شادتر در این دنیا زندگی کرد ، دگرگون شود.
توجه آگاهی دارای چندین روش شناخته شده برای درمان مشکلات و مسائل افراد در روانشناسی امروزه می باشد که شامل :
- دوره های MBSR ( کاهش استرس براساس بهوشیاری ) که مهم ترین و معروف ترین روش درمانی است
- دوره های MBCT ( درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی )
- دوره های DBT (رفتاردرمانی دیالکتیکی)
- دوره های MCS ( شفقت با خود) و...
این درمان با تمرین های مراقبه ای عملی خاص و ویژه ای همراه است که به دو روش تمرین های رسمی و غیررسمی برگزار می گردد.تمرین های غیر رسمی شامل ذهن آگاهی در هر لحظه از روز و هنگام انجام کارهای روزانه ( خوردن ، راه رفتن ، حمام کردن و ...) و تمرین های رسمی و اصولی شامل انواع مراقبه ها ( مراقبه نشسته ، مراقبه معاینه بدن ، مراقبه یوگای هوشیارانه و ...) هر روز در زمان معین و در سکوت کامل.