،علمی کهن است که ریشه درتعالیم بودا دارد و توسط جان کابات زین دراوایل دهه ی ۹۰ به حوزه ی (mindfulness) مایندفولنس درمان و مداخله وارد شده است.
در زبان فارسی به توجه آگاهی، ذهن آگاهی و بهوشیاری برگردانده شده است. mindfulness کلمۀ
بهوشیاری مهارتی عملی است که از طریق توجه به آنچه در لحظۀ حال دربدن ، افکاروهیجانات تجربه می کنیم، باعث احساس خوشبختی و رضایت مندی عمیقی در ما می شود.
افراد دراین نوع از درمان و آگاهی با برگشتن به حواس و بودن در لحظه با خودشان ، دیگران و اطرافیان همراه با گشودگی و پذیرشِ بدون قضاوت به کمک تمرین های مراقبه ای ، فرصت های بی شماری را برای شناخت عمیق تر ذهن خویش ، مکاشفه و پرورش منابع عمیق درونی خود، یادگیری، رشد و شفایشان به دست می آورند. همچنین این امکان برایشان فراهم می شود تا درکشان از اینکه چه کسی هستند و چگونه می توان خردمندتر ، سالم تر ، پرمعناتر و شادتر در این دنیا زندگی کرد ، دگرگون شود.
توجه آگاهی دارای چندین روش شناخته شده برای درمان مشکلات و مسائل افراد در روانشناسی امروزه می باشد که شامل :
- دوره های MBSR ( کاهش استرس براساس بهوشیاری ) که مهم ترین و معروف ترین روش درمانی است
- دوره های MBCT ( درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی )
- دوره های DBT (رفتاردرمانی دیالکتیکی)
- دوره های MCS ( شفقت با خود) و...
این درمان با تمرین های مراقبه ای عملی خاص و ویژه ای همراه است که به دو روش تمرین های رسمی و غیررسمی برگزار می گردد.تمرین های غیر رسمی شامل ذهن آگاهی در هر لحظه از روز و هنگام انجام کارهای روزانه ( خوردن ، راه رفتن ، حمام کردن و ...) و تمرین های رسمی و اصولی شامل انواع مراقبه ها ( مراقبه نشسته ، مراقبه معاینه بدن ، مراقبه یوگای هوشیارانه و ...) هر روز در زمان معین و در سکوت کامل