از آنجا که بارداری و والد بودن ، تجربه و احساس جدیدی در زندگی هر زوج می باشد پس بسیار طبیعی است که این امر همراه با استرس و اضطراب و نگرانی از آینده رخ دهد. در موارد طبیعی این اضطراب ها به تدریج رو به افول رفته و نیاز به ورود فرد به پروسه درمان نیست. اما گاهی با گذشت هفته‌ها حس استرس و اضطراب نه تنها کاهش نیافته بلکه رو به افزایش می باشد.

1. اضطراب کلی یا منتشر( general anxiety disorder) :

   این افراد معمولاً در مقابل عدم قطعیت و ابهام تحمل کمی دارند و دوست دارند همه چیز تحت کنترل باشد. از آنجا که در دوران بارداری ما وارد پروسه‌ای مبهم می شویم که هر لحظه ممکن است تغییری‌ در شرایط رخ دهد که مدیریت و کنترل آن ها از دست خود فرد خارج باشد ، پس این امر طبیعی است که فرد باردار تاحدی به دلیل عدم قطعیت شرایطی که در آن قرار دارد، دچار اضطراب و دلشوره گردد . ولی گاهی این اضطراب تبدیل به حالت آزاردهنده ای می شود که در آن فرد احساس بیقراری و گوش به زنگی می کند و دائما منتظر است که اتفاق بدی رخ دهد .در این شرایط حتماً نیاز به ورود به پروسه درمان می باشد.

2. هراس یا فوبیا(phobia) :

   گاهی اوقات به علت ترس و اضطراب بالا بیمار و یا سابقه داشتن ترسهای بیمار گونه حتی قبل از دوران بارداری، در این دوران دچار اختلال فوبی می‌گردد که شایع ترین آنها ترس از خون ،آسیب، تزریق، ورود به مراکز درمانی و در موارد شدیدتر حتی پزشک، تیم درمان و..... می باشد.بارزترین علامت جسمانی در حین وقوع این ترسها تپش قلب است که معمولا آن را بسیار شدید و آزاردهنده گزارش می دهند. گاهی افکار منفی در ارتباط با سلامتی کودک هم می توانند این ترس را تشدید نمایند.

3. سابقه بارداری های ناموفق قبلی ،سقط ،مرده زایی و...... هم می‌تواند منجر به تجربه اضطراب و استرس بالایی در دوران بارداری گردد.
4. گاهی فرد دچار افکار اضطرابی در رابطه با مراحل پس از زایمان ،چگونگی مراقبت و نگهداری از نوزاد، مراحل حفظ و نگهداری و آینده کودک خویش می باشد. گاهی این افکار می توانند حالت وسواسی به خود گرفته و باعث اضطراب و آزار بالایی در مادر شوند.

در تمام حالت های فوق اگر مادر احساس کرد که توان کنترل و مدیریت استرس های خود را ندارد و روند این حال بد رو به افزایش است، بهترین گزینه ورود به پروسه روان درمانی است( گاهاً افراد فکر می کنند که پس از زایمان و دیدن فرزندشان این نشانه‌ها مرتفع می گردد در صورتی که بعد از زایمان تغییرات روانی و مشکلات خاص خود را به همراه دارد که از شایع ترین آنها، افسردگی پس از زایمان می باشد)

توجه: در مواردی که مادر در گذشته و پیش از بارداری دچار مشکلاتی از قبیل وسواس شدید (همراه یا بدون هذیان و توهم)، فوبیا و ترس های شدید، سوء مصرف مواد مخدر_ محرک_ الکل، وجود افکار خودکشی یا اقدام به آن،نوسانات خلقی شدید و.... بوده است حتماً باید پیش از بارداری و در دوران بارداری تحت نظارت روانپزشک باشد تا بتواند این دوران را با کمترین آسیب پشت سر بگذارد. عواملی که منجر به بروز اضطراب و نوسانات خلقی در دوران بارداری میگردند. متنوع می باشند و از مهمترین آنها می توان به عوامل هورمونی ( تغییرات هورمونی که در دوران بارداری رخ میدهند) ،عوامل ارثی و ژنتیکی، سوء مصرف مواد و الکل، عدم رضایت از زندگی زناشویی،بارداری اجباری و عدم آگاهی روانی و جسمانی برای این پروسه، سابقه بیماری های ... و جسمانی و... اشاره کرد.

* در بسیاری از موارد این اضطراب و استرس منجر به تولید یک سری علائم جسمانی در ما از قبیل تپش قلب شدید، نوسان فشار خون،اشکال در خواب، حالت تهوع، بی قراری و... می گردد که شرایط را برای مادر سخت تر و غیر قابل تحمل می کنند.

به طور کلی در هر سه مرحله پیش از بارداری ، بارداری و پس از زایمان، اولویت اصلی روان درمانی و استفاده از گفتگو جهت از بین بردن نشانه هاست( مگر در موارد بسیار شدید که مجبور به استفاده از دارو باشیم که قطعاً باید زیر نظر پزشک متخصص و متبحر انجام گیرد)

امروزه استفاده از روش های ذهن آگاهی( mind fulness) و تمرین های مراقبت هم می‌تواند کمک کننده باشند.

در دوران پس از زایمان،آشنایی به خصوصیات و ویژگی های نوزاد، استفاده از روش های درست و در برقراری تعامل و مراقبت از نوزاد و آرامش روانی والدین به ویژه حمایت عاطفی و روانی از مادر در آرامش و حال خوب اعضای خانواده نقش مهمی دارد.